بررسی شخصیت‌پردازی زن در سینمای دفاع مقدس با مطالعه موردی فیلم «روزهای زندگی»

نویسنده

کارشناس ارشد ادبیات نمایشی، دانشکده صداوسیما قم

چکیده

زنان در حرکت‌ها و جنبش‌های مختلف، از جمله در دفاع مقدس، نقش مهمی ایفا کرده‌اند. از آن‌جا که سینما در انتقال این عرصه‌های حضور و شخصیت واقعی زنان در جنگ تأثیر بسزایی دارد، در این جستار «تبیین چگونگی شخصیت‌پردازی زن در سینمای دفاع مقدس» بررسی شده است. روش گردآوری اطلاعات در این پژوهش، اسنادی شامل کتاب، مقاله و فیلم است. در ادامه از روش تحلیل کیفی در توصیف و تحلیل شخصیت‌پردازی زن در فیلم‌ «روزهای زندگی» استفاده شده‌‌ است. نتایج به دست آمده برای این سؤال که شخصیت‌پردازی زن در دفاع مقدس چگونه می‌باشد؟ بدین صورت است که در سینمای دفاع مقدس زنان حضور کمرنگی دارند و حضورشان بیشتر پشت جبهه در نقش مادر، خواهر، همسر یا امدادرسان می‌باشد که به صورت کلیشه درآمده‌ است. در تحلیل فیلم «روزهای زندگی»، مشخص شد که این فیلم تصویر غیرقالبی (غیرکلیشه‌ای) از زنان ارائه داده ‌است. در نهایت باید بیان کرد که در سینمای دفاع مقدس به تمام عرصه‌های حضور زن پرداخته نشده است.

کلیدواژه‌ها


 
ابطحی، معین (1386). بررسی مختصر پرداخت‌های سینمایی شخصیت زنان در موقعیت جنگ. نشر فیروزه، 
www.firooze.ir (دسترسی در 1394/5/20)
اُخوت، احمد (1371). دستور زبان داستان. اصفهان: فردا
بارونیان، حسن(1387). شخصیت‌پردازی در داستان‌های کوتاه دفاع مقدس. تهران: بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس
پارسی نژاد، کامران (1378). ساختار و عناصر داستان. تهران: حوزه هنری
پرین، لارنس (1366). تاملی دیگر در باب داستان، ترجمه محسن سلیمانی. تهران: حوزه هنری
تروبی، جان (1392). آناتومی داستان: بیست و دو گام تا استاد شدن در داستان. ترجمه محمد گذرآبادی، تهران: ساقی
ثمینی، نغمه (1379). بررسی نقش زن در سینمای دفاع مقدس. در نمای آبگینه2: مجموعه مقالات همایش زن و سینما. سیده فاطمه محبی و علی عسگری. ص 383-394. تهران: سفیر صبح
جوادی آملی، عبدالله (1376). زن در آینه جلال و جمال. قم: اسرا
جمعی از نویسندگان (گروه فرهنگی شهید ابراهیم هادی) (1394). شاهرخ حر انقلاب اسلامی. تهران: نشر امینان
خزاعی، محمد (1393). سینمای دفاع مقدس؛ نگاهی از برون: مجموعه مقالات پژوهشی منتشر شده در خارج از کشور، درباره‌ سینمای دفاع مقدس. ترجمه محمد معماریان. تهران: ساقی
خمامی، دنیا (1394). موج مرده حضور زن در سینمای جنگ
www.khabaronline.ir (دسترسی در 1394/6/18)
داودآبادی، مهدی و احمدی، فاطمه (1395). «بازنمایی نقش زن در سینمای دفاع مقدس؛ از واقعیت تا نمایش». معرفت فرهنگی اجتماعی، ش27، 95-115
زرین‌کوب، عبدالحسین (1369). ارسطو و فن شعر. تهران: امیر کبیر، 1369
سیگر، لیندا (1375). چگونه فیلمنامه را بازنویسی کنیم. عباس اکبری. تهران: برگ
ــــــــــــ (1380). فیلمنامه اقتباسی: تبدیل داستان و واقعیت به فیلمنامه. ترجمه عباس اکبری. تهران: نقش و نگار
ــــــــــــ (1380). خلق شخصیت‌های ماندگار: راهنمای شخصیت‌پردازی در سینما و تلویزیون و ادبیات داستانی، عباس اکبری. تهران: سروش
ــــــــــــ (1383). بازنویسی فیلمنامه. ترجمه عباس اکبری. تهران: سوره مهر
سلیمانی، سیدمحمد (1378). «سینمای ایران و نقش زنان در دفاع مقدس». مطالعات راهبردی زنان، شماره 5، ص 92-99
ــــــــــــــــــــــ (1381). پایداری در قاب: 20 سال سینمای دفاع مقدس. تهران: فرهنگ کاوش
عروجی، علی (1379). «امید ظهور سینمای جنگی - مکتبی هنوز در دل ما باقی است»، در جنگ برای صلح: مرری بر سینمای دفاع مقدس. تهران: انجمن سینمای انقلاب و دفاع مقدس، به کوشش مسعود فراستی
علوی طباطبایی، ابوالحسن (1379). ویژگی‌های سینمای موعود جنگی در ایران، در جنگ برای صلح: مروری بر سینمای دفاع مقدس. تهران: انجمن سینمای انقلاب ودفاع مقدس، به کوشش مسعود فراستی
فراستی، مسعود (1379). جنگ برای صلح: مروری بر سینمای دفاع مقدس. تهران، انجمن سینمای انقلاب و دفاع مقدس
فیستر، مانفرد (1387). نظریه و تحلیل درام. ترجمه مهدی نصراله‏زاده. تهران: مینوی خرد
یدنز، آنتونی (1377). جامعه شناسی. ترجمه منوچهر صبوری. تهران: نشر نی
ناظرزاده کرمانی، فرهاد (1383). درآمدی به نمایشنامه‏شناسی. تهران: انتشارات سمت
یونسی، ابراهیم (1384). هنر داستان نویسی. تهران: نگاه