1
کارشناسی ارشد، دانشکده دین و رسانه، دانشگاه صداوسیما، قم، ایران،
2
استادیار، دانشکده دین و رسانه، دانشکده صدا و سیما، قم ایران
چکیده
چکیده: هدف: هدف این مقاله، بررسی ظرفیتها و چالشهای نمایش عروسکی برای بازنمایی از زندگی پیشوایان دینی است. روش: جمعآوری اطلاعات به‌صورت ترکیبی (مصاحبه – کتابخانهای) و شیوه تحلیل نیز به‌صورت کیفی (توصیفی- تبیینی) است. یافتهها: ابتدا به «خیالانگیزی» و «منحصربه‌فرد بودن» به‌عنوان دو ظرفیت ویژه، و نیز «تابوها» به‌عنوان مهمترین چالش میرسیم. سپس در ادامه برای حل این چالش، «نظر دین درباره نمایش عروسکی»، «هتک» و «تحریف» پیشوایان دینی؛ و همچنین «نظر دین دربارهی بازنمایی زندگی پیشوایان دینی در نمایش عروسکی» مورد بررسی قرار گرفته، و در ادامه قاعدهای کلی برای حل این مشکل معرفی میکنیم. نتیجه گیری: نمایش عروسکی هیچ تقابلی با مفاهیم دینی اسلامی نداشته؛ و بالعکس، ظرفیتی ویژه برای پرداختن به زندگی پیشوایان این دین است. البته این امر چالشهایی پیشِ‌روی خود میبیند که غیرقابل حل نیستند. برای حل مهمترین آنها (که تابوها هستند) فرمولی پیشنهاد میشود: اینکه در مرحلهی اول هنرمند (در مورد محتوا یا تصویر) ادعای واقعیت ننماید و اقتباس بودن اثرش را اذعان کند. دوم اینکه مراقب باشد در اثر اقتباسی خود، نسبت به پیشوایان دینی هتک و توهین صورت نگیرد. در این صورت است که میتواند ادعا کند از امور ممنوعهی شرع (حرام) تخطی نکرده، و اثر هنری او، فاقد ایراد دینی است.
)